اثبات سهام (Proof of Stake) در ارز دیجیتال چیست؟

اثبات سهام (Proof of Stake) یکی از روش‌هایی است که ارزهای دیجیتال بسیاری برای انجام تراکنش استفاده می‌کنند. زیرا ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز هستند و مانند ارزهای ملی (فیات) تحت کنترل موسسات مالی نیستند، پس به راه حلی برای انجام تراکنش ها نیاز دارند. 

اثبات سهام نوعی مکانیسم توافقی است که برای اعتبارسنجی تراکنش‌های ارزهای دیجیتال استفاده می‌شود. با استفاده از این سیستم، صاحبان ارزهای دیجیتال می‌توانند سکه‌های خود را گرو بگذارند، که به آن‌ها این حق را می‌دهد که تراکنش ها را انجام دهند (بلوک های جدید تراکنش ها را تایید کرده و به بلاکچین اضافه کنند). 

این روش جایگزینی برای روش اثبات کار (PoW) است، اولین مکانیزم انجام تراکنش که برای ارزهای دیجیتال اختراع شده است. از آنجایی که اثبات سهام از نظر مصرف انرژی بسیار کارآمدتر است، محبوبیت بیشتری پیدا کرده است.

درک اثبات سهام برای کسانی که در ارزهای دیجیتال سرمایه گذاری می کنند مهم است. راهنمای نحوه عملکرد، مزایا و معایب آن و نمونه‌هایی از ارزهای دیجیتالی که از این روش استفاده می‌کنند را در کریپتوباز برای شما آورده ایم.

بیشتر بدانید: استیکینگ چیست؟ چگونه از سهام گذاری در ارز دیجیتال درآمد غیرفعال به دست آورم؟

اثبات سهام چگونه کار می کند؟

مدل اثبات سهام به صاحبان یک ارز دیجیتال اجازه می دهد تا سکه های خود را قفل کنند و یک گره اعتبارسنجی تراکنش ایجاد کنند. به این کار استِیک کردن (Staking) می گویند. استیکینگ زمانی است که سکه های خود را قفل می کنید تا برای تأیید تراکنش ها از آنها استفاده شود. سکه های شما در حین این کار قفل می شوند، اما هر زمان که بخواهید، می توانید آنها را باز و سپس مبادله کنید.

هنگامی که یک بلوک از تراکنش ها آماده پردازش است، پروتکل اثبات سهام، یک گره اعتبارسنجی را برای تایید تراکنش هایی که در آن بلوک قرار دارند، انتخاب می کند. اعتباردهنده بررسی می کند که آیا تراکنش های موجود در بلوک درست هستند یا خیر. اگر چنین است، آن بلوک را به بلاکچین اضافه می‌کند و برای مشارکت خود در این کار، پاداش دریافت می‌کنند. در این حال، اگر یک گره اعتبارسنجی، اضافه کردن یک بلوک با اطلاعات غلط را به شبکه پیشنهاد کند (و قصد داشته باشد تقلب کند)، مقداری از دارایی های ارزی خود را به عنوان جریمه از دست می دهد.

به عنوان مثال، بیایید ببینیم که ارز دیجیتال کاردانو (Cardano-ADA) چگونه این کار را انجام می دهد.

هرکسی که در کیف پول خود کاردانو دارد، می‌تواند آن ها را قفل کند و گره اعتبارسنجی خود را راه‌اندازی کند. هنگامی که کاردانو نیاز به انجام تراکنش ها داشت، پروتکل آن یک گره اعتبارسنجی را برای این کار انتخاب می کند. گره اعتبارسنجی بلوکی از تراکنش ها را بررسی می کند، آن را به بلاکچین اضافه می کند و مقداری ارز کاردانو به عنوان پاداش دریافت می کند.

قدرت استخراج در اثبات سهام چیست؟

قدرت استخراج (ماینینگ) در روش اثبات سهام بستگی به مقدار سکه هایی دارد که یک گره اعتبارسنجی در اختیار دارد. شرکت‌کنندگانی که سکه‌های بیشتری را قفل کرده اند، به احتمال زیاد برای افزودن بلوک های جدید انتخاب می‌شوند.

پروتکل های اثبات سهام در نحوه انتخاب گره اعتبارسنجی متفاوت عمل می کند. معمولاً عنصر تصادفی سازی نیز دخیل است. فرآیند انتخاب گره می تواند به عوامل دیگری مانند مدت زمانی که گره اعتبارسنجی سکه های خود را قفل کرده است نیز بستگی داشته باشد.

اگرچه هر کسی که ارز دیجیتال خود را گرو می گذارد (قفل می کند)، می تواند به عنوان گره اعتبارسنجی انتخاب شود، اما اگر مبلغ خیلی کمی را قفل کنید، شانس شما بسیار پایین است. اگر سکه های شما ۰.۰۰۱٪ از کل سکه های قفل شده را تشکیل می دهند، احتمال انتخاب شما به عنوان گره اعتبارسنجی و دریافت پاداش، حدود ۰.۰۰۱٪ خواهد بود.

به همین دلیل اکثر شرکت کنندگان در فرایند استیکینگ، به استخرهای استیکینگ ( staking pools) می‌پیوندند. صاحب استخر گره اعتبارسنجی را راه اندازی می کند و گروهی از شرکت کنندگان سکه های خود را در آنجا جمع می کنند تا شانس بیشتری برای برنده شدن پاداش تراکنش های جدید داشته باشند. سپس پاداش بین شرکت کنندگان (به میزان سهم مشارکت در استخر) تقسیم می شود. صاحب استخر نیز ممکن است کارمزد کمی دریافت کند.

مقایسه اثبات سهام (PoS) و اثبات کار (PoW)

اثبات سهام و اثبات کار، دو روش متداول مکانیسم اجماع برای انجام تراکنش های ارز دیجیتال هستند. اثبات کار روشی است که برای ارزهای دیجیتال اولیه، از جمله بیت کوین (BTC) استفاده شد، در حالی که اثبات سهام در سال ۲۰۱۲ توسط پییِرکوین (Peercoin-PPC) آغاز شد و به یک انتخاب رایج برای سایر ارزها از جمله اتریوم (ETH) تبدیل شد.

بزرگترین تفاوت بین اثبات سهام و اثبات کار، مصرف انرژی آنها است. اثبات کار مستلزم رقابت ماینرها برای حل مسائل پیچیده ریاضی است. اولین ماینری که مسئله را حل کند، می‌تواند یک بلوک از تراکنش‌ها را به بلاکچین اضافه کند و پاداش کسب کند. این کار باعث می‌شود دستگاه‌های ماینینگ در سراسر جهان با هم رقابت کرده و انرژی قابل توجهی را مصرف کنند.

بیشتر بدانید:
استخراج ارز دیجیتال چیست
استخراج بیت کوین چیست
چگونه ریگ استخراج اتریوم بسازیم

مزایا و معایب PoS

در این جدول مزایا و معایب مدل اثبات سهام را برای شما آورده ایم:

لیست سکه های PoS

در اینجا نمونه‌هایی از ارزهای دیجیتال اصلی که از اثبات سهام استفاده می‌کنند، آورده شده است:

• کاردانو (Cardano/ADA) یک پلتفرم بلاکچین مبتنی بر تحقیقات علمی است که امنیت و پایداری را در اولویت خود قرار داده است.
  
  
• تزوس (Tezos/XTZ) یک بلاکچین قابل برنامه ریزی است که با مکانیزم ارتقاء زنجیره به منظور تطبیق پذیری طراحی شده است.
  
  
• الگورند (Algorand/ALGO) از ساختار بلاکچین دو لایه برای ارائه سرعت پردازش ۱۰۰۰ تراکنش در ثانیه استفاده می کند.

اثبات سهام به دلیل نحوه عملکرد، هم به نفع ارزهای دیجیتالی است که از آن استفاده می کنند و هم به نفع سرمایه گذاران آن ارزها. ارزهای دیجیتالی که از اثبات سهام استفاده می کنند، می توانند تراکنش ها را به سرعت و با هزینه کم پردازش کنند، که یک قابلیت کلیدی برای مقیاس پذیری محسوب می شود.

سرمایه‌گذاران می‌توانند ارز دیجیتال خود را برای کسب سود گرو بگذارند و درآمد غیرفعال (دلاری) برای خود فراهم کنند. و این واقعیت که اثبات سهام دوستدار محیط زیست است به این معنی است که همچنان به عنوان یک مکانیسم انجام تراکنش های دیجیتالی محبوبیت بیشتری پیدا خواهد کرد.

بیشتر بدانید: بهترین ارز دیجیتال برای سرمایه گذاری ۲۰۲۲

منبع